کلمه فارکس (FOREX) برگرفته از عبارتForeign Exchange Market و به معنای تبادل ارزهای خارجی است. همان طور که از نام آن پیدا است فارکس بازاری است که در آن به خرید و فروش ارز پرداخته میشود و اصلیترین و مهمترین فعالیت در این بازار تبدیل ارزها به یکدیگر است. این تبادل برای خرید و فروش کالا، خدمات شرکتها و دولتها، هزینههای سفر مسافران یا سرمایهگذاری اشخاص و بنگاهها مورد استفاده قرار میگیرد. در فارکس موسسات مالی بزرگ، بانکها، شرکتهای چند ملیتی، تجار، شرکتهای بیمهای، شرکتهای صادرات و واردات، سفتهبازها و اشخاص حقیقی، ارزهای مختلفی چون دلار آمریکا، یورو، پوند، ین و… را مورد معامله قرار میدهند. این معامله با خرید یک ارز و فروش همزمان ارزی دیگر اتفاق میافتد.
بازار تبادل ارز جهانی، مکان فیزیکی مشخصی ندارد و تمامی معاملهگران از طریق شبکه الکترونیکی در حال معامله ارزهای مختلف هستند. با وجودی که فارکس (OTC)Over the counter یعنی بازاری بدون مکان فیزیکی است اما مراکز اصلی این تجارت در لندن، نیویورک و توکیو واقع شدهاند. در حال حاضر بزرگترین کارگزاریهای بورس دنیا در آمریکای شمالی هستند و معاملات فارکس در این کشور به طور دقیق قانونگذاری شده است. البته قوانین بسیار محکمی که برای تائید شدن از جانب قانونگذاران وجود دارد باعث شده تنها تعداد کمی از شرکتهای ارائهدهنده خدمات به مشتریان در آمریکای شمالی باقی بمانند.
سازمانهای متعددی وظیفه نظارت بر فعالیت کارگزاران و جلوگیری از وقوع تخلف در بازار فارکس را بر عهده دارند. به این سازمانها، نهادهای نظارتی یا رگولاتور گفته میشود. نهادهای زیر از جمله مهمترین رگولاتورها هستند:
در بازار متنوع خاورمیانه، کشورهای قبرس و امارات به عنوان مقاصد برتر برای حضور قانونی کارگزاران فارکس شناخته میشوند. با وجودی که به تازگی تمرکز روی بازارهای در حال توسعه افزایش یافته است؛ براساس تعداد کارگزاران فارکس، اروپا قاره پیشرو در این حوزه به حساب میآید و معاملهگران این بازار با اطمینان بیشتری با کارگزاران این قاره همکاری میکنند. گروههای مختلفی از سرمایهگذاران در فارکس فعالیت میکنند که در اصل بازیگران بازار هستند. این بازیگران با اهداف و انگیزههای مختص به خود در این بازار فعال هستند؛ گاه به منظور سفتهبازی و گاه به منظور کسب سود اما در نهایت در راستای حفظ تمامیت و ثبات بازار نقش خود را ایفا میکنند.
در فارکس نیز مانند تمامی بازارهای مالی ازتحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال برای آنالیز حرکات قیمتی جفت ارزها استفاده میشود. جفت ارزی از اصطلاحات رایج در فارکس است. به هر دو ارزی که با یکدیگر معامله میشوند، جفت ارزی میگویند. با بررسی وضعیت اقتصادی و سیاسی دو ارز میتوان تحلیل بنیادی مناسبی برای تبادل آن دو ارائه داد. از جمله عوامل اقتصادی که میتواند بر روند معاملات تاثیر بگذارد، سیاستهای پولی بانک مرکزی و تمایل آنها به افزایش یا کاهش نرخ بهره، میزان رشد اقتصادی، نرخ تورم و… است. برای اطلاع از رویدادهای اقتصادی سایتهای متعدد معتبری مانند forexfactory.com،fxstreet.com و… وجود دارند که میتوان لیست کامل این اطلاعات را تحت عنوان تقویم اقتصادی در آنها مشاهده کرد.
در این سایتها علاوه بر اطلاعات، پیشبینی کارشناسان خبره نیز ارائه میشود. با مقایسه رقم گزارش شده و تفاوت آن با میزان پیشبینی شده یا مقادیر دورههای قبل، میتوان ارزش یک جفت ارز در مقابل جفت ارز دیگر را تقویت یا تضعیف کرد. از عوامل سیاسی که میتواند مستقیما بر روند معاملات فارکس تاثیرگذار باشد، اخبار سیاسی مانند انتخابات، جنگ و… است. در واقع سرمایهگذار باید به طور مستمر پیگیر اخبار سیاسی کشورهای مختلفی باشد که قرار است ارز آنها را معامله کند و چشماندازی از روند آتی نرخ ارز کشورهای مختلف داشته باشد. به عنوان مثال بداند که با انتشار نتیجه رفراندوم جدایی انگلستان از اتحادیه اروپا، ارزش پوند در مقابل ارزهای دیگر کاهش خواهد داشت. در بازار تبادل ارز جهانی، علاوهبر تحلیل بنیادی یا فاندامنتال، تحلیل تکنیکال نیز از اعتبار بالایی برخوردار است و میتواند کمک فراوانی به پیشبینی رفتار آینده قیمت کند.